Bakı. Trend:
Türkiyə pilotsuz uçuş aparatlarının səssiz, amma dəqiqhücumları, FPV-dronların partlayıcı reydləri, diplomatik təzyiqlərvə beynəlxalq müttəfiqlərin açıq-aşkar geri çəkilməsi fonunda,illərlə bölgəni təhdid altında saxlayan bir təşkilat gözlənilməzaddım atdı: PKK özünü buraxdığını bəyan etdi.
Demək olar ki, yarım əsrdir Türkiyə dövlətinin əsas terrortəhdidi kimi tanınan bu təşkilat, fəaliyyətinə son verdiyini və“tarixi missiyasını tamamladığını” açıqladı. Kurdlərin nəzarətindəolan mətbuatda dərc olunan bu bəyanat, Qərb və Yaxın Şərqmediasında sürətlə yayılaraq, rezonans doğurdu, inamsızlıqlaqarşılandı və bir sual ətrafında strateji qeyri-müəyyənlik yaratdı:"Buraxılma" dedikdə nə nəzərdə tutulur? Və daha vacibi — PKK-nınsilahlı qanadı, illərlə qurulan logistika şəbəkəsi və 1970-ciillərdən bəri toplanan silah anbarı hara yox olacaq?
PKK – Türkiyə, ABŞ, Böyük Britaniya, Yaponiya və Aİ tərəfindənrəsmi şəkildə terrorçu təşkilat kimi tanınıb. Bu qruplaşma zamanlamarksist-leninçi gizli hüceyrədən mürəkkəb, çevik və ağırsilahlanmış bir terror infrastrukturuna çevrilib. Qrupun fəaliyyətdairəsi Türkiyənin cənub-şərqi, Suriyanın şimalı və İraqın dağlıqbölgələrini əhatə edir. PKK-nın silahlı dəstələri təkcə klassikpartlayışlar və pusqu əməliyyatları deyil, həm də tank əleyhinəraket kompleksləri, pilotsuz uçuş aparatları, zenit silahları,mobil minaatanlar və uzaqdan idarə olunan partlayıcılarla təchizolunmuşdur.
Türkiyənin EDAM Strateji Araşdırmalar Mərkəzininqiymətləndirməsinə əsasən, 2022-ci ilə qədər PKK-nın arsenalı bəziÜçüncü Dünya ölkələrinin sahə ordularını geridə qoyacaq səviyyəyəçatmışdı. Təşkilatın əlinə keçən silahlar arasında sovet və Çinistehsalı RPG-lər, ABŞ-ın M16 və M4A1 tüfəngləri, qənimət kimi ələkeçirilmiş Türkiyənin MPT-76 silahları, 12.7 mm-lik snaypertüfəngləri, hətta “İqla” və “Strela” kimi zenit-raket komplekslərivardı – bunlardan bəziləri Türkiyə PUA-larına və vertolyotlarınaqarşı istifadə olunub.
2011-ci ildən etibarən Suriyada vətəndaş müharibəsi başlayandansonra, PKK ilə bilavasitə əlaqəli olan YPG-nin İŞİD-ə qarşımübarizədə önə çıxması təşkilat üçün yeni imkanlar yaratdı. ABŞ vəkoalisiya qüvvələrinin verdiyi hərbi texnika – termal nişangahlar,modernləşdirilmiş tank əleyhinə komplekslər, kəşfiyyat dronları vəkoordinasiya modulları – birbaşa və ya dolayı yollarla PKK-nınistifadəsinə keçdi. ABŞ-ın GAO və Stratfor hesabatlarındagöstərildiyi kimi, bu silahların bir qismi birbaşa olaraq PKK-nınarsenalına sızıb.
Lakin PKK-nın texniki imkanları genişləndikcə, onun siyasi vəstrateji perspektivləri daralmağa başladı. 2019–2025-ci illərarasında Türkiyənin keçirdiyi “Pençə” və “Pençə-Kilit”əməliyyatları, Sincar, Avaşin və Metina bölgələrindəki hədəflərinvurulması, logistika dəhlizlərinin dağıdılması və təkcə 2024-cüildə 400-dən çox PUA zərbəsi nəticəsində PKK ciddi itkilərə məruzqaldı.
ABŞ prezidenti Trampın dönəmində Vaşinqtonun YPG-yəmünasibətinin sərtləşməsi, ABŞ qoşunlarının Suriyanın bəzibölgələrindən çıxarılması, Ankara ilə Ərbil arasında əldə olunanrazılaşmalar PKK-nın təchizat yollarını daraltdı. Beləcə,təşkilatın fəaliyyəti üçün əsas təməl daşları bir-bir sarsıldı.
Ancaq gəlin özümüzü aldatmayaq: bu “buraxılma” nə təslimiyyət,nə də son mənzilə çatmaqdır. Bu, daha çox məcburi pauza, ya dagələcək mərhələyə keçid üçün taktiki maskalanmadır. Çünki PKK-nınsilahları bir gecədə buxarlanmayacaq.
Açıq qalan suallar kifayət qədərdir:
- Bu arsenal indi haradadır?
- Silahlar kimə ötürülə bilər? YPG-yə, digər yaraqlı qruplara,yoxsa hansısa üçüncü tərəflərə?
- “Konservasiya” ssenarisi mümkündürmü – yəni bu silahlar hansısa“quruluş” adı altında gələcəkdə yenidən meydana çıxacaqmı?
- PKK-nın silah infrastrukturunun Suriya və İraqla sərhədyanıbölgələrdə saxlanması hansı riskləri doğurur?
Çünki tarix sübut edir: qeyri-müntəzəm ordu strukturlarındaliderlər və şüarlar dəyişə bilər, ancaq silah – hər zaman sonuncugedən olur.
PKK-nın silahlı potensialının formalaşma tarixi
PKK 1978-ci ildə marksist ideologiyalı terror qrupu kimiyaradılıb. 1984-cü ildən Türkiyəyə qarşı açıq silahlı qiyamabaşladı. İlk illərdə bu qrupun imkanları son dərəcə məhdud idi: AKMavtomatları, sovet istehsalı RPG-7-lər və primitiv minaatanlardanibarət arsenal.
Əsas dönüm nöqtəsi isə 1991-ci ildə baş verdi – Fars Körfəzimüharibəsindən sonra Səddam Hüseynin ordusu dağıldı və silah-sursat“qara bazar”a axmağa başladı. PKK kimi təşkilatlar bu vəziyyətdənfaydalanaraq arsenallarını genişləndirdilər. Paralel olaraq İraqınşimalında kürd anklavlarının güclənməsi PKK üçün ideal logistikamərkəzi yaratdı.
2011-ci ildən etibarən isə Suriya münaqişəsi və PKK-nın Suriyaqolu olan YPG vasitəsilə yeni silahlar və könüllülər axını başladı.Suriya və hətta Ukrayna müharibəsində işlənmiş texnika və taktikasürətlə PKK tərəfindən mənimsənildi.
PKK-nın silah spektri: karabindən FPV-drona qədər
May 2025-də buraxıldığını açıqlamasına baxmayaraq, PKK hələ dəYaxın Şərqin ən ağır silahlanmış qeyri-müntəzəm qruplarından biriolaraq qalır. 40 illik fəaliyyət ərzində yığılmış arsenal sovetavtomatlarından tutmuş dron-kamikadzelərə və termal silahlara qədərgeniş spektri əhatə edir.
Növbəti hissədə — açıq mənbələrə, BMT hesabatlarına, türk hərbistrukturlarının və müstəqil müşahidəçilərin məlumatlarına əsasən,PKK-nın arsenalının sistemli rekonstruksiyası təqdim olunacaq.
1. Atıcı silahlar: PKK-nın döyüş gücünün onurğa sütunu
Türkiyə Müdafiə Nazirliyinin 2021–2024-cü illəri əhatə edənhesabatlarına əsasən, PKK-nın ələ keçirilmiş və sənədləşdirilmişatıcı silahları arasında aşağıdakılar xüsusi yer tutur:
- AKM, AK-74, AK-103 — PKK-nın əsas hücum gücü. Bu silahlarəsasən keçmiş SSRİ və İran mənbələrindən, eləcə də 1991 və 2003-cüillərdən sonra talan edilmiş İraq anbarlarından əldə olunub.
- M16A2/M4A1 — ABŞ istehsalı olan bu tüfənglər PKK-nın Suriyaqanadı olan YPG vasitəsilə silahlanmasına daxil olub. 2023-cü iləqədər təxminən 2 500 ədəd bu tip silahın PKK-nın əlinə keçdiyiqiymətləndirilir.
- MPT-55 və MPT-76 — Türkiyə ordusuna məxsus bu silahlar döyüşlərvə pusqu əməliyyatları zamanı PKK tərəfindən qənimət kimi ələkeçirilib. Rəsmi qeydlərə görə, İraq və Suriyanın şimalında ən azı74 ədəd bu tip tüfəng tapılıb.
- Zagros — Kürdüstanın dağlıq bölgələrində istehsal olunan, 12,7mm-lik boltlu snayper tüfəngləri. Uzaq məsafələrdə, xüsusilə 1 000metrədək məsafədə snayper kimi istifadə olunur.
- Digər silahlar — Almaniya istehsalı G3, Belçikanın FN FAL,Yuqoslaviyanın Zastava M70 kimi köhnəlmiş, amma hələ də işə yarayansilahlar PKK-ya əsasən Suriya, Liviya və İraq ordularının dağılmasınəticəsində keçib.
2. Tank əleyhinə silahlar və qumbaraatanlar
PKK-nın arsenalında tanklara və zirehli texnikaya qarşı istifadəedilən silahlar xüsusi yer tutur:
- RPG-7 — döyüş bölgələrində ən çox istifadə olunan tank əleyhinəsilah. Çin istehsalı olan Type 69 modelləri də bu kateqoriyayadaxildir. Türkiyə ordusunun BTR və mühəndis texnikasına qarşıtez-tez tətbiq olunur.
- 9M111 “Fagot” və 9M113 “Konkurs” — sovet istehsalı olan buPƏRK-lər 2023–2024-cü illərdə Zab və Metina bölgələrində müşahidəolunub.
- FGM-148 Javelin — ABŞ istehsalı bu modern PƏRK-lər SuriyadakıYPG vasitəsilə PKK-ya keçib. İlk dəfə 2022-ci ilin sonlarındaTel-Rifaat bölgəsində qeydə alınıb. Türkiyə Silahlı Qüvvələri busilahın iki dəfə tətbiq olunduğunu, bunlardan birinin uğursuzolduğunu təsdiqləyib.
- İmprovizə olunmuş tank əleyhinə vasitələr və minalar — PKKtərəfindən yol kənarlarına, daş və digər əşyaların içərisinəgizlədilən əl düzəltməsi partlayıcılar geniş istifadə olunur. Təkcə2023-cü ildə bu cür 309 hadisə qeydə alınıb.
3. Hava hücumundan müdafiə vasitələri (PVO)
PKK-nın zenit imkanları məhduddur, lakin mövcuddur:
- "Strela-2" və "İqla" PZRK-ləri — bu sovet istehsalı daşınabilən zenit-raket kompleksləri PKK-ya Əfqanıstan və Suriyaistiqamətindən keçib. İstifadəsi ilk dəfə 1994-cü ildə qeydəalınıb. Ümumilikdə 15 dəfə atış edilib, bunlardan 3-ü uğurlu olub(iki AH-1 Cobra və bir UH-60 helikopteri vurulub).
- Modern MANPADS sistemləri — ABŞ və digər Qərb dövlətlərindəndolayı yollarla PKK-nın əlinə keçib. Suriya ərazisində 2014-cüildən bəri müşahidə olunur.
- ZU-23/2 və S-60 zenit topları — əsasən Sincar və Metinabölgələrində yerləşdirilmiş, düşərgələrin müdafiəsində istifadəolunur. 2021-ci ilin noyabrında PKK-nın bu tipdən 4 qurğu və 2 000ədəd mərmi itirdiyi qeydə alınıb.
4. Dronlar: PKK-nın texnoloji sıçrayışı
2021-ci ildən etibarən PKK dron texnologiyalarında ciddiirəliləyişə nail olub:
- FPV-dronlar — DJI, iFlight və HGLRC markalı mülki modellərdənmodifikasiya olunaraq hazırlanıb. Trotil, C-4 və sənaye tipliammonium əsaslı partlayıcılarla silahlandırılıb. Hakkari, Metina vəTuncelidə hücumlarda istifadə olunub. 2024-cü ilin iyunundan2025-ci ilin fevralınadək ən azı 52 hücum cəhdi qeydə alınıb,bunlardan 36-sı Korkut sistemi ilə zərərsizləşdirilib.
- Çoxfunksiyalı PUA-lar — kəşfiyyat, artilleriyanın hədəfəyönləndirilməsi və patrul marşrutlarının izlənməsi üçün istifadəolunur. 15 km-ədək məsafədə işləyə bilirlər. BəzənGPS-bloklayıcılar və siqnal gücləndiricilərlə təchizedilirlər.
- FPV-kameralı kamikadze dronlar — ilk dəfə 2023-cü ilinoktyabrında Avaşin bölgəsində istifadə olunub. Türkiyəkomandolarına qarşı tətbiq olunub, 2 texnika zədələnib. Gecələr, 50metrdən aşağı hündürlükdə, saatda 120 km sürətlə uçurlar.
5. Əl düzəltməsi və improvizə olunmuş silahlar
PKK-nın mühəndis potensialı da nəzərəçarpacaq dərəcədə inkişafedib:
- Mortiralar (120 mm və 240 mm) — Türkiyə bazalarına hücum üçünistifadə olunur. Məsələn, 2021-ci ildə Haftanin bölgəsindəki hücumnəticəsində 3 əsgər yaralanmışdı.
- Qumbara atıcı dronlar — 2022-ci ildə 8 dəfə əl qumbaralarınınTürkiyə postlarına atılması qeydə alınıb.
- Uzaqdan idarə olunan partlayıcılar — GSM moduluna qoşulan tətikmexanizmləri ilə yol kənarlarında aktivləşdirilən İED-lər(İmprovised Explosive Devices) Şırnak və Bingöl əyalətlərində genişyayılıb.
1. Şimali İraq və Suriyada hərbi əməliyyatlar: qaynaqda boğmataktikası
Türkiyənin PKK-ya qarşı yeni hücum doktrinasının simvolunaçevrilmiş “Pençə” seriyalı əməliyyatlar 2019-cu ildən başlayaraq2025-ci ilə qədər geniş miqyaslı, çoxsahəli hücum strategiyasınaçevrilib. Bu əməliyyatlar əsasən Kandil, Sincar və Metinadağlarında cəmləşib və təkcə taktiki deyil, eyni zamandageostrateji önəm daşıyır.
Pençe (2019):
- İraqın Haxurk bölgəsində sərhəddənkənar əməliyyatlarınbaşlanğıcı;
- 350 km²-dən artıq dağlıq ərazi terrorçulardan təmizlənib;
- Əməliyyatlara xüsusi təyinatlı komandolar və hava dəstəyi cəlbolunub.
Pençe-Kaplan (2020):
- Əsas diqqət Haftanin bölgəsinə yönəldilib;
- 150-dən artıq PKK infrastrukturu (sığınacaq, bunker, anbar)məhv edilib;
- Rəsmi məlumata görə, 100-dən çox terrorçuzərərsizləşdirilib.
Pençe-Yıldırım və Pençe-Şimşek (2021):
- Avaşin-Basyan və Metina bölgələrində sinxronlaşdırılmışhücum;
- İlk dəfə Bayraktar TB2 hücum PUA-ları komandolarlakoordinasiyalı şəkildə geniş tətbiq olunub;
- 2021-ci ilin iyununda PKK-nın logistik kanallarına 52 dəqiqzərbə endirilib.
Pençe-Kilit (2022–2025):
- Ən dərin və genişmiqyaslı əməliyyat (50 km-ə qədərdərinlikdə);
- 2 200-dən çox İED (improvised explosive device – improvizəolunmuş partlayıcı qurğu) zərərsizləşdirilib;
- 300-dən çox silah, o cümlədən PƏRK, pulemyot və snayper tüfəngiələ keçirilib və ya məhv edilib;
- PKK-nın İqla PZRK-dən istifadə cəhdləri qeydə alınıb, lakinhamısı tətbiq olunmamışdan əvvəl zərərsizləşdirilib.
Sincar (Şengal):
- Əməliyyatlar əsasən xəbərsiz “nöqtə zərbələri” formatındakeçirilib;
- 2023-cü ilin aprelində YBŞ (PKK-nın yerli bölməsi) anbarınahava zərbəsi: 20 dron və 12 əl düzəltməsi minaatan məhvedilib.
Suriya (Tel-Rifat, Mənbic, Kobani):
- 2022-ci ildən YPG tərəfindən həyata keçirilən dron hücumlarınınsayı artıb;
- Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin cavabı: təkcə 2024-cü ildə 500-dənçox hava zərbəsi, nəticədə azı 70 terrorçu zərərsizləşdirilib.
2. Elektron və aviasiya müharibəsi: avtonomiya və boğucuzərbə
PKK 2023-cü ildə kamikadze dronlardan istifadə etməyəbaşladıqdan sonra Türkiyə hava hücumundan müdafiə sahəsindəfövqəladə tədbirlər gördü. Əvvəllər məhdud şəkildə istifadə olunanmobil zenit sistemləri tammiqyaslı tətbiq mərhələsinə keçdi.
KORKUT sistemi:
- ACV-30 zirehli platforması üzərində yerləşdirilən zenit-topkompleksi, radar və 35 mm avtomatik top ilə təchiz olunub;
- Əsasən Metina, Avaşin və Zap bölgələrində yerləşdirilib;
- Atəş gücü: dəqiqədə 1100 atəş, effektiv məsafə – 4 km;
- 2024-cü ilin noyabrında Türkiyə Müdafiə Nazirliyi KORKUT-un Zapbazası üzərində 2 FPV dron və 1 kamikadze döyüş başlığını vurduğunugöstərən görüntülər yayımlayıb.
RADAR-EWS (elektron müharibə sistemləri):
- DJI və FPV tipli dronların idarəetmə siqnallarını pozan mobilstansiyalar;
- 2023-cü ildən sərhəd zonalarında 42 mobil vahidyerləşdirilib;
- May–dekabr 2024 dövründə 78 dron zərərsizləşdirilib, onların43-ü hələ sərhədi keçməmişdən əvvəl tutulub.
Pilotsuz aviasiya:
- Bayraktar TB2 – 2021–2025 illəri arasında İraq və Suriyada PKKmövqelərinə qarşı 200-dən çox zərbə qeydə alınıb;
- Bayraktar Akinci – ağır bombalarla (MAM-T) təchiz edilmiş buPUA PKK-nın logistik bazalarının məhvinə yönəlib;
- 2024-cü il ərzində 37 silah-sığınacaq və 17 komanda qərargahıhava zərbələri ilə məhv edilib.
3. Logistika və informasiya blokadası: təcrid və təmizləməsiyasəti
Ankara 2021-ci ildən etibarən PKK-nın silah, resurs vəinformasiya təminatını sistemli şəkildə darmadağın etməyə yönəlmişplanlı kampaniya başlatdı.
İraq Kürdüstanına təzyiqlər:
- 2022-ci ilin martında KRG (Kürdüstan Regional Hökuməti) iləqeyri-qanuni təchizat marşrutlarının bağlanması barədə razılaşmaimzalanıb;
- Səleymaniyyədən Sincar və Kandilə uzanan dağ yolları boyunca25-dən çox müşahidə məntəqəsi yaradılıb;
- 80-dən çox karvan tutularaq 130 ton silah və avadanlıq müsadirəolunub.
Müşahidə və məlumat bazası:
- Milli Kəşfiyyat Təşkilatı (MİT) ilə birgə “PKK Logistics Map”adlı məlumat bazası yaradılıb. Burada 5 000-dən çox təchizatmarşrutu və koordinat qeyd edilib;
- 2022-ci ildən İraqla sərhəddə peyk görüntülərinin süniintellektlə analizi əsasında avtomatik xəbərdarlıq sistemi işəsalınıb.
İnformasiya müharibəsi:
- 2023-cü ildən MİT və Türkiyə DİN tərəfindən 300-dən çoxkiberəməliyyat həyata keçirilib;
- Telegram və TikTok platformalarında PKK təbliğatı ilə əlaqəli 1200-dən çox hesab bağlanıb;
- 18 Türkiyə vətəndaşı və 6 əcnəbi PKK adına PR fəaliyyətinə görəsaxlanılıb;
- 2024-cü ildə PKK-nın təbliğatı üçün istifadə olunan 2 milyonlirə dəyərində kriptovalyuta müsadirə edilib.
Gələcək ssenarilər: Silahsızlaşdırma, transformasiya vəarsenalın dövrəyə buraxılması
PKK-nın özünü buraxdığını elan etməsi hələ onun tam sıradançıxdığı anlamına gəlmir. Qarşıda bir neçə mümkün ssenaridayanır...
Gələcək ssenarilər: Silahlar yoxa çıxırmı, yoxsa maskadəyişir?
PKK-nın buraxıldığını elan etməsi rəsmi bəyanatdan o yanakeçməyə bilər. Təşkilatın onillərlə topladığı döyüş resursları,təcrübəsi və əlaqələri onu buxarlanaraq yoxa çıxacaq qurum halınagətirmir. Əksinə — bəyanat daha çox yeni mərhələyə keçid siqnalı,simvolların və formaların dəyişdirilməsi kimi görünür. Mümkünssenarilər bunlardır:
1. Qismən silahsızlaşdırma və anbarların dondurulması
Əgər beynəlxalq təzyiq güclənsə və PKK-nın infrastrukturundaciddi daxili dağılma baş versə, təşkilat silah ehtiyatlarının birhissəsini ləğv etməyə məcbur qala bilər. Lakin bu, yalnız üçüncütərəflərin — məsələn, İraq hökuməti, BMT və ya Avropa İttifaqı kimistrukturların nəzarəti altında mümkündür. Hazırkı geosiyasireallıqlarda bu ssenarinin həyata keçməsi çox az ehtimalolunur.
2. Silahların YPG-yə və ya əlaqəli qurumlara ötürülməsi
Ən real ssenari məhz budur. YPG — formal olaraq PKK deyil, lakintəşkilatla dərin struktur və kadr bağlarına malikdir. Suriyanınşimalında geniş əraziləri idarə edən bu silahlı qurum PKK-nınarsenalını və kadrosunu “yerli özünümüdafiə qüvvələri” adı altındaleqallaşdıraraq öz nəzarətinə keçirməkdə problem yaşamayacaq.
Bu, təkcə fiziki silah deyil, həm də taktika, təlim, kəşfiyyatsistemləri və dron parkının “sivil” ad altında qorunmasıdeməkdir.
3. Anbarların gizlədilməsi və “yatmış hüceyrə” modelinəkeçid
PKK-nın ən güclü cəhətlərindən biri — dağlıq ərazilərdə vəqapalı mülki obyektlərdə (məktəblər, ibadətgahlar, fermalar) silahehtiyatı saxlayaraq illərlə “ölü kimi görünmək” təcrübəsidir.
Sığınacaqların bir çoxu Sincar, Kandil və Avaşin bölgələrindəelə mövqelərdədir ki, onların tam zərərsizləşdirilməsi, həttaaşkarlanması belə illərlə vaxt tələb edir. Bu ssenari, yaxıngələcəkdə yeni ad, yeni ideoloji brend altında silahlı fəaliyyətinyenidən alovlanma ehtimalını diri saxlayır.
4. Silahların qara bazara sızması
Əgər PKK-nın struktur nəzarəti tam şəkildə sarsılarsa, bəziyerli komandirlər və ya qruplar silah və texnikanı qara bazardasatışa çıxara bilər. Bu arsenal narkotik kartelləri, dini-radikalqruplar və ya Afrika və Asiya bölgələrindəki digər muzdlubirləşmələrə ötürülə bilər.
BMT və SIPRI kimi təşkilatların hesabatlarına əsasən, son 10ildə Yaxın Şərqdə silahların sızma tempinə görə PKK ilk 10-luqdayer alırdı — və bu risk hələ də aktualdır.
Silahlar yox olur, yoxsa sadəcə ünvan dəyişir?
Rəsmi olaraq PKK buraxılsa da, bu təşkilat — dəyişən forması ilə— hələ də bölgənin ən ağır silahlanmış qeyri-müntəzəm hərbistrukturlarından biri olaraq qalır. Onun arsenalı təkcə illərləaparılan münaqişələrin məhsulu deyil, həm də beynəlxalq siyasiparadoksların nəticəsidir. Belə ki, ABŞ bir tərəfdən PKK-nıterrorçu kimi tanıyır, digər tərəfdən YPG vasitəsilə onlara hərbiyardım ötürürdü.
PKK-nın mirası – təkcə tank əleyhinə sistemlər, dronlar vəminaatanlar deyil. Bu, həm də ideologiya, daxili təlim şəbəkələri,informasiya savaşı təcrübəsi və xarici diasporla əlaqələrdir. Busəbəbdən Türkiyə üçün təhdid hələ də yüksəkdir.
Risklər:
- Texnoloji adaptasiya — xüsusən dronlar və improvizə olunmuşpartlayıcılar sahəsində;
- Arsenalın qeyri-müəyyən taleyi və onun YPG-yə və ya üçüncütərəflərə ötürülmə riski;
- Hibrid müharibənin informativ komponenti — PKK hərbi müstəvidəuduzsa da, ideoloji platforma kimi yenidən aktivləşə bilər, xüsusəndə Avropadakı kürd diasporası vasitəsilə.
… PKK-nın “buraxılması” — bir mərhələnin sonu ola bilər, ammasilahlar tarixdə həmişə sonuncu tərk edən olur. Bu səbəbdən dəTürkiyənin növbəti illərdəki təhlükəsizlik strategiyası təkcəsərhədləri qorumaqla deyil, həm də informasiya cəbhəsində üstünlükqazanmaqla formalaşacaq. Çünki bu savaş artıq yalnız dağlarda deyil— şəbəkələrdə, ekranlarda və ideologiyalarda davam edir.
