...Sinqapur Nanyang Texnoloji Universitetinin (NTU Sinqapur) alimlərinin rəhbərlik etdiyi beynəlxalq araşdırma, qədim asiyalıların bəşər tarixində ən uzun tarixdən əvvəlki miqrasiyanı həyata keçirdiklərini müəyyən edib. Onların marşrutu Şimali Asiyadan Cənubi Amerikanın ən cənub nöqtəsinə qədər 20 min kilometrdən çox məsafəni əhatə edirdi.
SİA-nın məlumatına görə, “Science” jurnalında dərc olunan araşdırma 139 etnik qrupdan 1537 nəfərin DNT analizinə əsaslanır.Layihə Asiya genomlarının öyrənilməsi üzrə beynəlxalq təşəbbüs olan GenomeAsia100K konsorsiumu tərəfindən dəstəklənib. İşdə dünyanın 22 elmi müəssisəsindən 48 alim iştirak edib.
Genetik məlumatlar tədqiqatçılara Afrikada başlayan, Şimali Asiyadan keçən və Cənubi Amerikadakı Tierra del Fueqoda sona çatan qədim insan məskəninin son sərhəddi olan qədim miqrasiya yolunu yenidən qurmağa imkan verib.
Marşrut buzlaq bölgələri və And dağ vadiləri də daxil olmaqla çətin şərtlərdən keçib. Əsas kəşflərdən biri qədim məskunlaşmaların təxminən 14.000 il əvvəl müasir Panama ilə Kolumbiya ilə həmsərhəd olduğu Cənubi Amerikanın şimal-qərb ucuna çatması idi.
Bu nöqtədən əhali müxtəlif bölgələrdə - Amazoniya, Quru Çako və Pataqoniyada məskunlaşan bir neçə qrupa bölünüb. Araşdırma bu köçün genetik nəticələrinə də işıq salır. Məqalənin müəlliflərindən biri, NTU-dan dosent Kim Hee Lim uzun səyahətin miqrantlar arasında genetik müxtəlifliyin azalmasına səbəb olduğunu bildirib.
Bu, onların yeni şəraitdə xəstəliklərə qarşı müqavimət qabiliyyətinə təsir edə bilər.
...Bu miqrantlar özləri ilə əcdadlarının genofondunun yalnız bir hissəsini daşıyırdılar. Genetik müxtəlifliyin azalması onların yeni infeksiyalara qarşı toxunulmazlığını məhdudlaşdırmış ola bilər.
Bunu Kim Hee Lim izah edib.
Məqalənin böyük müəllifi və GenomeAsia100K konsorsiumunun elmi direktoru professor Stefan Şuster deyit ki, “...bizim məlumatlarımız göstərir ki, Asiya populyasiyaları əvvəllər düşünüldüyündən daha çox genetik müxtəlifliyə malikdir”.
Əli Babayev
